تأملی در نظریه‏ های امنیت بین المللی (قبل و بعد از فروپاشی شوروی)

نویسندگان

سیدعبدالقیوم سجادی

چکیده

گفته شد تحولات نظام جهانی، به ویژه دگرگونی نظام جهانی به صورت چشمگیری آرا و نظریه‏پردازی‏های متفکران سیاسی را تحت تأثیر داشته است. گسترش فزاینده پارادایم نهادگرایی و سیاست همکاری جهانی که بر اساس رشد روز افزون وابستگی متقابل جهانی استوار می‏باشد، از اثرات عمده تحول بین المللی محسوب می‏گردد. این تحولات بالطبع با تحول جدی مفاهیم سیاسی و بین المللی و از جمله امنیت جهانی همراه بوده است. فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی به عنوان یک قطب اصلی قدرت جهانی و رخدادهای بین المللی پس از آن نظیر: اتحاد دو آلمان و فرو ریختن دیوار برلین، استقلال جمهوری‏های وابسته، پایان رقابت تسلیحاتی و جنگ سرد شرق و غرب و بالاخره، تغییر ساختار قدرت جهانی، هر یک به صورت جدی در دگرگونی مفهوم امنیت جهانی باز تاب داشته‏اند. در این نوشتار ضمن مقایسه کوتاه مفهوم امنیت در دوره جنگ سرد و پس از آن، محورهایی چون: چند لایه شدن مفهوم امنیت و تمرکز متفکران بر بُعد جمعی و اقتصادی امنیت به عنوان چهره غالب مطالعات امنیتی دوره پس از فروپاشی مطرح گردید. در یک برآورد کلی می‏توان گفت؛ هر چند توجه بر بُعد نظامی امنیت در هر دو مقطع مزبور قابل شناسایی است؛ اما وجه امتیاز، در تأکید بر جنبه نظامی آن در دوره جنگ سرد و تمرکز بر بُعد اقتصادی امنیت پس از آن، مورد توجه اکثر متفکران قرار گرفته است. تجزیه ناپذیری و غیر قابل تقسیم بودن امنیت، از دیگر تمایزات برداشت متفکران در هر دو مقطع است که پس از فروپاشی شوروی، امنیت بین‏المللی، به مفهوم امنیت کشورها با توجه به امنیت دیگران مورد توجه قرار می‏گیرد. در این تلقی، امنیت هیچ واحدی به صورت مجزا از امنیت دیگران مطالعه نمی‏شود. وبالاخره این که، افزایش وابستگی متقابل نظام جهانی، ضرورت درک جدید از امنیت بین المللی را مطرح نموده، که لازم است پژوهش‏گران مسایل امنیتی تعاریف و عناصر سنتی مفهوم امنیت را مورد بازخوانی جدی قرار دهند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

سیاست های بین المللی انرژی امریکا و تاثیر بر امنیت ملی ایران بعد از فروپاشی شوری

انقلاب 1979ایران به روابط سمبلیک آمریکا و شاه پایان داد .که این روابط به پایداری منافع اقتصادی آمریکا در خلیج فارس کمک می کرد و از طرف دیگر درسایه این روابط شاه امکان ادامه و حفظ حکومت را داشت .پایان این روابط سود محور باعث شد که امریکا تحریم های مختلفی را علیه ایران اعمال کند و توام با هزاران دخالت دیگر در امور ایران مانند تحریک عراق به تحمیل جنگ علیه ایران وهزاران سیاست دیگر برای عقیم گذاشتن ...

15 صفحه اول

مقایسه رژیم حقوقی دریای خزر قبل و بعد از فروپاشی شوروی

این تحقیق در مورد مقایسه و بررسی رژیم حقوقی دریای خزر قبل و بعد از فروپاشی شوروی می باشد. در این تحقیق ابتدا به بررسی مشخصات و خصایص فیزیکی و محیطی دریای خزر پرداخته شده است و همچنین اهمیت دریای خزر ذکر گردیده است. دریای خزر و به عبارت صحیح تر دریاچه خزر تا قبل از فروپاشی شوروی سابق بر طبق قراردادهای بسته شده میان ایران و شوروی (قراردادهای 1921و 1940)تحت رهبری دو کشور ایران و روسیه اداره می گرد...

نفوذ اقتصادی روسیه در آسیای مرکزی بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی

افزایش نقش انرژی و اقتصاد در روابط بین الملل ، دولت ها را به یافتن منابع اقتصادی جدید در سایر مناطق جهان واداشته است . در این میان روسیه به عنوان یک ابرقدرت انرژی در جهان سعی دارد تا اقتدار دوران شوروی سابق را باز یابد . توسعه نفوذ در جمهوری های سابق شوروی یکی از ابزارهای عمده روسیه برای پیشبرد این هدف است . وجود منابع عظیم انرژی در آسیای مرکزی سبب شده تا روسیه در این منطقه حضور فعال داشته باشد...

متن کامل

بررسی امنیت ملی ایران قبل و بعد از انقلاب اسلامی

امنیت ملی مجموعه توانمندی­های طبیعی، راهبردی و بهره­برداری یک نظام برای دستیابی به منافع ملی را شامل می­شود که نبود تهدید، صرفا مقدمه آن است. روحیه نیروهای نظامی، تعداد و هوشمندی دانشمندان، تکنولوژی، ویژگی­های رهبران و شخصیت­های سیاسی و نظامی، موقعیت ژئوپولیتیکی و قدرت اقتصادی کشور، از جمله عوامل مؤثر در امنیت ملی است. مطالعه و بررسی مبانی و بنیان­های امنیت و نیز چگونگی و شیوه­های تامین آن در د...

متن کامل

بازاندیشی تئوریک و عملی کمونیسم در فروپاشی شوروی

بهجرأتمی‌توانگفتکهپسازجنگجهانیدوم،فروپاشیشورویمهم‌ترینتحولسیاسی- بین‌المللیدرقرنبیستمبود. اینتحولموجبپایانعمر 45 سالهدورانجنگسردونظامدوقطبیگردیدهوشرایطبنیادینجدیدیرابرنظامبین‌المللیتحمیلنمود. ازاینروتعدادزیادیازاندیشمندانومحققینبه‌ویژهدرحوزهعلومسیاسیوروابطبین‌المللبهپژوهشدرزمینهعلتشکستاولینتجربهعملیکمونیسموفروپاشینظام‌هایکمونیستیدراوایلدهه 1990 پرداختهواززوایایمختلفموضوعرابررسینموده‌اند. دراینم...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
فصلنامه علمی پژوهشی علوم سیاسی

ناشر: دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام

ISSN

دوره 3

شماره سال سوم - شماره نهم - تابستان 79 2000

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023